MONTESSORİ EĞİTİMİNİN BÜTÜNSELLİĞİ NE ANLAMA GELMEKTEDİR?
Maria Montessori bilgi edinmenin önkoşulunun ancak ve ancak duyuların sayesinde oluşacağından emindir ve zihinsel gelişmenin ve mükemmelleşmenin duyu algılamasına bağlı olduğundan da emindir.
Çocuk somut materyallerle somut aktiviteler sayesinde en kolay şekliyle öğrenebilir.“İnsan düşünüyorsa elleriyle düşünüyor ve faaliyette bulunuyor” denilebilir. Eller için özellikle geçerli olan duyular ve motorik için de genellikle geçerlidir. Onlar aynı zamanda zekanın gelişmesinin temelidirler. Hareket araçları ve duyu algılamaları alıştırmalarla ne kadar mükemmelleşir ve gelişirse zeka o kadar çabuk algılayabilecek ve algıladıklarını gerçekleştirecektir.
Duyular ve hareket zihnin araçlarıdır. Zihin onların sayesinde kendisini ifade edebilir, onların sayesinde gelişir. Bundan dolayı da Montessori’nin gözlem ve denemelerle özel materyaller geliştirmeye çalışmıştır. Materyaller duyu ve motoriği geliştirecek ve hassaslaştıracaktır. Onların sayesinde de anlamak, idrak etmek ve algılamak desteklenecektir.
“Benlik kendi zekasını duyusal güçler vasıtasıyla kendisini inşa eder.” Maria Montessori
Bir hareketi sadece bedenin fonksiyonu olarak düşünmek hatadır. Daha ziyade “şuurun gelişmesi için kaçınılmaz bir faktördür.” “Soyut düşünceler bile gerçeklerle temasta bulunup gelişir ve gerçekler sadece hareketler sayesinde algılanabilir. Mekan ve zaman gibi en soyut olan düşünceler zihni, dış dünyaya temasta bulunduran hareketler sayesinde oluşturur.” Yani ruhsal ve zihinsel hayata birlikte bakmamız önemlidir. Çünkü ancak zihin, ruh ve beden birlikte faaliyette olursa yani Pestalozzi’nin ifade ettiği gibi zihin, beden ve kalp birlikte faaliyette bulunursa insan gelişebilir. İşte bu tanım “bütünsel öğrenme”yi en yalın biçimiyle anlatmaktadır. Artık çağdaş öğrenme araştırmaları ve gelişim psikolojisi de bütünsel öğrenmenin gerekliliğini görmektedir ve Maria Montessori bunu kendi zamanında anlamış ve çocuklarla çalışmasında da gerçekleştirmiştir.
Maria Montessori Yöntemini “Evrimsel” ve “Evrensel”Olarak Niteler
Montessori Eğitimi Evrimseldir
Bu eğitim yönteminin sonucunda ortaya çıkan gelişim her ne kadar yetişkinler tarafından oluşturulduğu için yapay bir çevrenin katkılarıyla olsa da, adım adım, yavaş yavaş açılarak kendini ortaya koyması, Montessori tarafından, tıpkı canlı organizmaların gelişiminde olduğu gibi “evrimsel” olarak nitelenmiştir.
Montessori Eğitimi Evrenseldir
Sistemin çok kısa bir sürede her ırktan ve her sosyal kesimden çocuklar tarafından benimsenmesi Montessori’ye göre çocuk eğitiminin ve gelişiminin doğal yasalarının saptanmasını sağlamış ve böylece çocuktan yola çıkılarak geliştirilen bu eğitimin “evrensel” özelliklerini ortaya çıkarmıştır.
